އެގޮތުން ބައެއް ތަޖުރިބާކާރުން ގަބޫލުކުރާ ގޮތުވައި ސިޔާސީ ކުޅިވަރަކީ ދޮގުހެދުމާއި މަކަރު ހެދުމާއި އޮޅުވާލުމެކެވެ. އަދި ހަމަ އެ ބީދައިން ރައްޔިތުންނަށް ދޮގު ވައުދުތަކާއި ހުވާތައް ވިއްކައިގެން ސިޔާސީގޮތުން ބޭނުންވާ ލަނޑުދަނޑިތަކެއް ހާސިލްކޮށް މަންފާތައް ހޯދައި މަގާމުތަކަށް ވެރިވެގަތުމެވެ.
ދުނިޔޭގެ އެހެން ގައުމުތަކުގައި ވެސް އޮންނަ އުސޫލުން، ރާއްޖޭގައި ވެސް ސިޔާސީ ކުޅިގަނޑު ކުޅެމުން އަންނަނީ މި ބުނިގޮތުގެ މަތިންނެވެ. ކޮންމެ އިންތިހާބެއްގައިވެސް ސިޔާސީ ޕޯޑިއަމްތަކާއި އެހެނިހެން ތަންތާގައި ކޮށްދޭނެ ކަަމަށް ބުނެ އެތަކެއް ވައުދުތަކާއި އަހުދުތަކެއް ސިޔާސީވެރިން ވަމުން އާދެ އެވެ.
އެހެން ނަމަވެސް އިންތިހާބު ނިމި، އެމީހުން ބޭނުންވާ މަގުސަދުތައް ހާސިލް ވުމަށް ފަހު، ކުރިން ވީ ވައުދާއި އަހުދުތައް ވެގެން ދަނީ ބިލާހަކަށެވެ. މިއީ ވަރަށް އާންމުކޮށް ސިޔާސީ ބޮޑުންގެ ފަރާތުން ފެންނަމުން އަންނަ ހަގީގަތަކަށް ވަނީ ވެފަ އެވެ.
މިފަދަ މައްސަލަތައް ރާއްޖޭގައި ބޮޑުވަމުން ގޮސް މިހާރު ޓްރެންޑަކަށް މިކަން ވެފައިވާއިރު، އެފަދަ ފަރާތްތަކަށް ރައްޔިތުންގެ އިތުބާރާއި ލޯބި މިވަނީ ގެއްލިފަ އެވެ. ސިޔާސީގޮތުން މަގާމުތައް ހޯދުމަށް ނުވަތަ ސިޔާސީ ގޮތުން އެފަދަ ބޭފުޅުން ބޭނުންވާ މަގުސަދުތައް ހާސިލް ކުރަމުން އަންނައިރު، ރައްޔިތުންނަށް ވާ ވައުދުތަކާއި އަހުދުތައް ބޮލާލާ ޖަހައި މަގާމުގެ ފޮނިމީރުކަން ހާސިލް ކުރަމުން ގެންދާއިރު، މިއީ ރައްޔިތުންނަށް ކުރާ މާލާމާތެކެވެ. އަދި ރައްޔިތުންނަކީ އެއްވެސް އިހްތިރާމެއް ނެތް ބަޔަކަށް ހަދާލުމެވެ.
ރައްޔިތުންނަށް ވާ ވައުދުތަކާއި އަހުދުތަކަށްް އިހުތިރާމް ނުކުރާ ބޭބޭފުޅުން ގައުމުގެ އެކިއެކި މަގާމުތަކާއި ހަވާލުވެ ތިބުމަކީ ގައުމުގެ ސަލާމަތާއި ހަމަޖެހުން ގެއްލިގެން ހިނގައިދާނޭ ކަމެކެވެ. ކަންވެފައި އޮތީވެސް އެހެންނެވެ.
ކެމްޕޭން ތެރޭގައި ނުވަތަ މިގޮތައް ސިޔާސީ ޕޯޑިއަމްތަކުގައި ސިޔާސީ ވެރިން ދައްކާ މިފަދަ ވާހަކައަށް މި ކިޔައި އުޅެނީ ސޯޝަލް ކޮންޓްރެކްޓެވެ. ސޯޝަލް ކޮންޓްރެކްޓަށް ނުވަތަ ރައްޔިތުންނާއެކުވާ އެއްބަސްވުމަށް އަމަލު ނުކޮށް، ހަނދާން ނައްތާލާފައިވާ މި ބޮޑު މައްސަލައަށް ހައްލެއް ހޯދުމަކީ ސިޔާސީ ވެރިން ދެކޮޅު ހަދާނެ ކަމެކެވެ. ނަމަވެސް ހަލާލުގޮތުގައި ވެރިކަން ހޯދުމާއި ހަލާލުވެރިކަމެއް ކުރާ ގައުމަކަށް ރާއްޖެ ހެދުމަށްޓަކައި ސޯޝަލް ކޮންޓްރެކްޓަށް ނުވަތަ ރައްޔިތުންނާއެކުވާ އެއްބަސްވުމަށް އަމަލު ނުކޮށް ދޫކޮށްލާ މައްސަލައެއް ވަނީ ފަރުވާއެއް ހޯދަން މަޖުބޫރުވެފަ އެވެ. ހައްލު ހޯދުމަށް މަޖުބޫރުވެފައިވާ އެ މައްސަލައިގެ ފުރަތަމަ ފަރުވާއަކަށް ގާނޫނެއްގެ ވާހަކަ ދެއްކުމަކީ ކުރެވިދާނެކަމެއް ހެއްޔެ އެވެ. ވެރިކަން ހޯދަނީ ރައްޔިތުންނާއެކުވާ އެއްބަސްވުމަކާ އެކުގައި ކަމީ މިއީ ދެންމެން ދަންނަ ހަގީގަތެކެވެ. އެހެން ކަމުން އެ މައްސަލައަށް ވަކި ގާނޫނެއްް ވުޖޫދުކޮށްގެން މިކަމުގެ ހައްލު ލިބިދާނެތޯ އެވެ.
ގައުމުގެ ވެރިޔަކަށް ގެންނަ މީހާ އިންތިިހާބު ކުރުމަށާއި މަގާމާއި ހަވާލުވުމަށް ވެސް ގާނޫނު އަސާސީގައި ބުނާ އުސޫލުން ވަކި ގާނޫނުތަކެއް ހެދި، އެ ގާނޫންތައް ތަންފީޒުކުރާ ފަދައިން ދޮގު ހުވަޔާ ވަދުތައް ވެ، ބަހާއި އަމަލާއި ދިމާނުވާ ވެރިން މަގާމުން ދުރު ކުރުމަށް ވެސް ގާނޫނެއް ހެދިފައި އޮންނަ ނުޖެހޭ ހެއްޔެ އެވެ. ރައްޔިތުންނަށް ދޮގު ހަދާ އޮޅުވާލައި ބަހާއި އަމަލު ދިމާނުވާކަން ސާބިތުވެއްޖެނަމަ އެފަދަ ވެރިޔަކު މަގާމުން ދުރުކުރެވޭނެ ގޮތެއް ވެސް އޮންނަން ވެރިކަމުގެ ނިޒާމުގެ ތެރޭގައި ކަނޑައަޅަން ނުޖެހޭ ބާވަ އެވެ.
ދޮގު ހުވާތަކާއި ވައުދުތައް ވެގެން ވެރިކަމަށް އަންނަ ވެރިޔެއްގެ ސަބަބުން ރައްޔިތުންނަށާއި މުޅި މުޖުތަމައުއަށް ވެސް އެކަމުގެ ނޭދެވޭ އަސަރުކޮށް އެތަކެއް ގެއްލުންތަކެއް ރައްޔިތުންނަށް ވަމުން އަންނައިރު، މިކަން މިގޮތަށްވާން ދޫކޮށްލައިގެން އަތް އުރާލައިގެން ބަލަން ހަމަތިބެންވީ ތޯއެވެ.؟
ތަހުޒީބު މުޖުތަމައުތައް ކަމަށް ގަބޫލު ކުރާ ގައުމުތަކުގައި އެ ފަދަ ގާނޫނެއް ނެތް ނަމަ ވެސް ރާއްޖެ ކަހަލަ މުޖުތަމައުއަކަށް ސޯޝަލް ކޮންޓްރެކްޓް ގާނޫނެއްގެ މުހިންމުކަން ނުވަތަ ސިޔާސީ މީހުންގެ ސިޔާސީ ބޭނުން ފުއްދުމަށް ރައްޔިތުންނާއެކުވާ އެއްބަސްވުންތަކަށް އަމަލު ކުރެވޭނެ ގޮތެއް ބޭނުން ވަނީ ދިވެހި ސިޔާސީ މީހާގެ ލަދު ހަޔާތް ކުޑެވެ، އަހުލާގު ދަށްކަމުންނެވެ. ރާއްޖޭގެ ސިޔާސީ މީހުންގެ ގައިގައި އެ ފަދަ ރަނގަޅު އަހުލާގު ނެތް އިރު އެ މީހުން ހިމަނައިގެ މުޖުތަމައުގެ މީހުން ގުނަމުންދާއިރު، ތަހުޒީބު މުޖުތަމައުއެއް ބިނާ ކުރެވޭނީ އެކަމަށް ހަރުދަނާ ގާނޫންތަކެއް ވެސް ހަދައިގެންކަމަށް ފެނެ އެވެ. އެ ގާނޫންތަކަށް އަމަލުކޮށް ތަންފީޒުވެސް ކޮށްގެންނެވެ.
ވެރިކަމަށް އަންނަ ވެރިޔާ އިންތިހާބާއި ދިމާކޮށް ރައްޔިތުންނަށް ވާ ވައުދާއި އަހުދުތައް، ނުވަތަ ކޮށްދޭނެކަމަށް ބުނާ ކަންކަން ނުކޮށްދީ، މަގާމުގައި ދެމިނުހުރެވޭނޭ ގޮތަށް ސޯޝަލް ކޮންޓްރެކްްޓާ ބެހޭ ގާނޫނެއް ހަދާ ނަމަ އެ ގާނޫނުގައި އެ ގޮތްތައް ހިމަނައި އެއަށް އަމަލު ކުރުވުން ލާޒިމް ކުރަން ޖެހެ އެވެ. ގާނޫނެއް ހެދުމަކުން އެ ބަލިމަޑުކަމަށް ފަރުވާއެއް ނުލިބެނެ އެވެ. އެހެން ކަމުން އެ ފަދަ ގާނޫނެއް އުފަން ކުރުވުމަކީ ބޭނުންތެރިކަމެއް ނަމަ އެ ގާނޫނު ތަންފީޒު ކުރުން ވާން ޖެހޭނީ އޮޅުންބޮޅުން ނެތް ސާފު މަގުން ގޮސް ތަންފީޒު ކުރެވޭނެ ގާނޫނަކަށެވެ.
މިފަދަ ގާނޫނެއް ހަދައި މިކަން ގާނޫނީ ނިޒާމުގެ ތެރެއަށް ވައްދައި، ގާނޫނު އަސާސީގައި ވެސް ހިމަނާ އެއަށް އަމަލު ކުރަން ލާޒިމް ކުރުވަން ޖެހޭނެ އެވެ. ކޮންމެ ގޮތަކުންވިޔަސް މިއީ ހައްލު ނުހޯދައި ދޫކޮށްލައިގެން ތިބެވޭނޭ ކަމެއް ނޫނެވެ. މިކަމަށް ހައްލެއް ހޯދަން އެބަޖެހެ އެވެ. މިއީ ދިވެހި ކޮންމެ ރައްޔިތަކުވެސް ގަބޫލު ކުރާނޭ ހަގީގަތެކެވެ.
"ސޯޝަލް ކޮންޓްރެކްޓް" ގާނޫނެއްގެ ބަހުސަށް ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ކުރީގެ ހޯމް މިނިސްޓަރު އުމަރު ނަސީރު " ސީއެންއެމް" އަށް ވިދާޅުވީ މިފަދަ ކަންކަން ހައްލުކުރަން ރާއްޖޭގައި ވަރަށް ގިނަ ގާނޫންތަކެއް މިހާރު ވެސް ހެދިފައިވާ ކަމަށާއި ނަމަވެސް ރާއްޖޭގައި ކަންކަން ހައްލުނުވެގެން އުޅެނީ ގާނޫނުގެ މައްސަލަައަކުން ނޫންކަަމަށެވެ.
އުމަރު ވިދާޅުވީ ދޮގު ހުވާތައް ކޮށްގެން ވެރިކަމަށް އަންނަ ވެރިމީހާ އަޒުލުކުރުމަށް އިތުރު ގާނޫނެއް ހަދަން ނުޖެހޭ ކަމަށާއި މިހާރު ހުރި ގާނޫނުތަކުން ވެސް އެކަން ހާސިލްވާން އެބަ އޮތްކަމަށެވެ. ނަމަވެސް އެކަން ހައްލުނުވެގެން އުޅެނީ ހެދިފައި ހުރި ގާނޫނުތައް އެންފޯސް ނުކުރާތީ ކަމަށް އުމަރު ވިދާޅުވި އެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވީ ރާއްޖޭގައި ކޮންމެ ކަަމަކަން ވެސް ވަކި ގާނޫނެއް ހެދިފދައި އެބައޮތް ކަަމަށާއި ނަމަވެސް އެ ގާނުނުތަކުގެ ބޭނުން ނުހިފޭކަމަށެވެ.
އުމަރު ވިދާޅުވީ ދޮގުހެދުމަށް ވެސް ގާނޫނެއް ހަދައި އެކަން މަނާ ވެސް ކުރެވިދާނެކަމަށާއި ނަމަވެސް އެ ހެދޭ ގާނޫނެއް ވެސް އޮންނާނީ ހަަމަ އޮތްތަނުގައި ކަމަށެވެ. އަދި އެ ގާނޫނަކުން ކުރެވޭނެ އެއްވެސް ކަމެއް ނޯންނާނެކަަމަށާއި ސަބަބަކީ މި ގައުމުގެ ޕޮލިޓީޝަނުންނަކީ "ވެލިއުއެއް" ނެތް ބަޔަކަށް ވުންކަމަށެވެ.
މީގެ އިތުރުން ކުރީގެ ބަންޑާރަ ނައިބު އާޒިމާ ޝަކޫރު ވިދާޅުވީ ރާއްޖޭގެ ސިޔާސީ ކަންކަން މިހާރު މި އޮތްގޮތުން ސޯޝަލް ކޮންޓްރެކްޓް ގާނޫނަކުން މިކަން ހުއްޓުވިދާނެ ކަމަކަށް ގަބޫލުނުކުރައްވާ ކަމަށެވެ. އެހެނީ އަނެއްކާ ވެސް ތަންފީޒު ނުކުރެވޭ ގާނޫނެއް ހެދީމަ ގާނޫނީ އޮނިގަނޑު ވާނީ ބަލިކަށިކަމަށެވެ.
އާޒިމާ ވިދާޅުވީ މިހާރު ވެސް އޮންނަނީ ގާނޫނާއި ގަވައިދު މުހިންމު ނުވުމުގެ ސަގާފަތެއް ކަމަށާއި ކަންކަން ރަނގަޅުނުވުމުގެ އަސްލަކީ ސޯޝަލް އޯޑަ ބްރޭކްވުންކަމަށެވެ.
ނަން ޖަހަން ބޭނުންނުވެ ވާހަކަ ދެއްކި ތަޖުރިބާކާރު ވިދާޅުވީ މިކަމުގައި ޒިންމާ ނަގައިގެން ތިބޭ މުއައްސަސާތަކެއް އެބަ އޮތްކަމަށާއި އެންޓިކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަން އާއި ހިއުމަންރައިޓްސް ކޮމިޝަން ފަދަ ތަންތަން އެބަހުރިކަމަށެވެ. އަދި އެންމެ ބޮޑު މައްސަލައަކީ އެ މުއައްސަސާތަކުން ނަގަންޖެހޭ ޒިންމާތައް ނުނެގުން ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.
އިންތިހާބުތަކުގައި ވާ ދޮގުވަދުތަކާއި އަހުދުތައް މިހާރު ސަގާފަތަކަށް ވެފައި ވާއިރު، މި ސަގާފަތް ފެށިގެން މި އަންނަނީ މުއްސަނދިކަމާއި ނަސަބުންނާއި ސިޔާސީ ޕާޓީތަކާއި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލިސްގެ ތެރެއިންނެވެ. އުފެދޭ ސުވާލަކީ ރާއްޖޭގައި މި އޮތް ސަގާފަތް ބަދަލު ކުރަން ސަރުކާރުތަކުން ނުވަތަ ސީޔާސީ ޕާޓީތަކުން ކުރަނީ ކޮންކަމެއްތޯ؟
ގިނަ ފަހަރަށް ގައުމުގެ ކަންކަން ގޯސްވާއިރު، ގޯސް އެ ވަނީ އެ އޮންނަ ބާރުގައި ތިބޭ މީހުން އުފަންކުރާ "ފިތުނަވެރި ވާހަކަ" ތަކާއި ސިއްރުންވާ އެއްބަސްވުންތަކުން އުފަން ކުރާ ބާރުތަކެއްގެ ސަބަބުން ނުވަތަ ސިޔާސީ ޕާޓީތަކުގެ މެދުގައި އޮންނަ ނުރަނގަޅު އާދަކާދައެއްގެ ސަބަބުންނެވެ.
ދުރާލާ ސިޔާސީ ގޮތުން "ސިޔާސަ" ދޮގުވެރިން ނުހުއްޓުވިއްޖެ ނަމަ ދީނީ މަގުސަދެއް އޮވެގެން އުފަން ކުރާ ނުރަނގަޅު ހަރަކާތެއް ހިންގުމަށް ވުރެ ސިޔާސީ ބޭނުމެއްގައި އަނދިރި ދައުލަތް ތަކުން އުފަން ކޮށްފާނެ އިތުރު "މޭ ހައެއް" ތަކުރާރު ވުމަށް އޮތް ފުރުސަތު ވަކި ކުޑަ ނޫން ކަމަށް "މިނިވަން ރިފޯމިސްޓުން" އަންނަނީ ވިދާޅުވަމުންނެވެ.
އެކަމަށް ބާރު ދެނީ ސިޔާސީ ބޭނުމެއްގައި، ސިޔާސީ ގޮތުން ހައްދުފަހަނައަޅާ ދިއުން މިއަދު ރާއްޖޭގައި ދީނީ ގޮތުން ހައްދުފަހަނައަޅާ ދިއުމުގެ މައްޗަށް ގަދަވެގަތުމެވެ.
މިކަންކަން ސަރުކާރުން ކަނޑައަޅާ ސިޔާސަތުން ހުއްޓުވޭނެ މަގެއް މިއަދު ރާއްޖެއަށް ވަނީ ބޭނުން ވެފަ އެވެ. އެއީ ސޯޝަލް ކޮންޓްރެކްޓް ގާނޫނަކުން ވިޔަސް މެއެވެ. އަދި ގާނޫނަކުން އެކަން ހާސިލު ނުވާ ނަމަ ގާނޫނު އަސާސީގައި ލިޔެގެން އެ ފަދަ ދޮގުވެރިންގެ ކިބައިން ރާއްޖެ ސަލާމަތް ކުރަން ޖެހެ އެވެ.
އެ ބާވަތުގެ ކަމެއް ދިމާވެއްޖެ ނަމަ އެކަން ބަލައި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގައި ނަތީޖާ އަކަށް ވާނީ ދިވެހި ސިޔާސީ ވެށިން ފެންނަ ދޮގުވެރިންގެ ކެހިތަކުން ދިވެހިން މިންޖު ވުމެވެ. ރައްޔިތުންނަށް އަޅާލުމާއި ލޯތްބާއި އޯގާތެރިކަން އިސްކޮށް، ބަދަލު ހިފުމާއި، ހަސަދަ އަދި ނަފްރަތުން އެއްކިބާވެފައިވާ ސަރުކާރެއް އުފަން ވުމެވެ. އަދި ވައުދު ނުފުއްދާވެރިންނަށް އޮތް ފުރުސަތު އަބަދަށް ބަންދު ވުމެވެ.
